Weekend z Kilarem w Dwójce w 90. rocznicę urodzin kompozytora

Od poniedziałku, 11 lipca, Dwójka emituje w „Głosach z przeszłości” (codziennie, do piątku 15 lipca – o godz. 12.45) wspomnienia kompozytora. To archiwalny cykl gawęd Kilara nagranych dla Programu 2 Polskiego Radia, w których m.in. opowiada on o lwowskim okresie swojego życia, nauce kompozycji i pracy nad najsławniejszymi dziełami. Z kolei w piątek, 15 lipca, twórczość artysty przypomniał Andrzej Sułek. W audycji „Dwudźwięki na 85 obrotów” można było usłyszeć dzieła Wojciecha Kilara w nagraniach z archiwów Polskiego Radia. W programie wykonania z lat 1956-1983 – z udziałem m.in. Chóru Filharmonii Śląskiej, WOSPRiTV, Orkiestry Symfonicznej Państwowej Filharmonii Śląskiej oraz Zespołu Śląsk. O wyjątkowości tych nagrań świadczy fakt, że pojawia się w nich Wojciech Kilar – jako wykonawca swoich dzieł (partia fortepianu w Sonacie na róg i fortepian oraz w II Symfonii „Sinfonii concertante” na orkiestrę i fortepian; obydwa nagrania z 1956 roku).

W ramach „Weekendu z Kilarem” Przemysław Psikuta zaprosi – w sobotniej audycji „Duża czarna” – na spotkanie z Wojciechem Barcikowskim. Radiowy archiwista zaprezentuje pierwsze nagrania kompozytora z płyt analogowych – z serii „Kronika Warszawskiej Jesieni”. Usłyszeć będzie można, m.in. utwory Maestro pod kierownictwem wybitnych polskich dyrygentów, m.in.: Andrzeja Markowskiego, Witolda Rowickiego czy Antoniego Wita. Emisja od godz. 13.00. Tego samego dnia, w „Letniej promenadzie” (godz. 19.00-22.00), Marcin Majchrowski przypomni takie dzieła kompozytora, jak m.in. IV Symfonię „Sinfonia de motu”, Choralvorspiel [Preludium chorałowe] na orkiestrę kameralną oraz I Koncert fortepianowy.
W niedzielę, 17 lipca, o godz. 10.00 usłyszeć będzie można w Dwójce Magnificat Kilara – wykonany i zarejestrowany w 2007 r.u na Jasnej Górze, czyli miejscu, gdzie kompozytor świętował corocznie swoje urodziny. Wykonanie: Chór Polskiego Radia, Chór Filharmonii Śląskiej, Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia oraz soliści; dyryguje Łukasz Borowicz.
Z kolei w „Muzyce w kadrze” (od godz. 11.00) Mariusz Gradowski zaprezentuje kompozycje do filmów Wojciecha Kilara i porozmawia o tej odsłonie jego twórczości z Magdaleną Miśką-Jackowską i Krzysztofem Zanussim.

Na finał „Weekendu z Kilarem” – w „Letniej promenadzie” – nagrana w 2012 r. rozmowa z kompozytorem „Im wędrujemy wyżej, stajemy się lepsi!”. Muzyczną ilustracją audycji Marcina Majchrowskiego (początek o godz. 20.00) będą dzieła Wojciecha Kilara, w tym słynny „Krzesany”.

Kim jest Wojciech Kilar?

Wojciech Kilar urodził się 17 lipca 1932 r. we Lwowie. W 1955 r. ukończył studia w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach, gdzie studiował grę na fortepianie i kompozycję w klasie Bolesława Woytowicza. Edukację muzyczną uzupełniał w latach 1959-1960 jako stypendysta rządu francuskiego w Paryżu, gdzie uczył się kompozycji u Nadii Boulanger. Karierę kompozytora rozpoczął pod koniec lat 50. na festiwalu Warszawska Jesień. Od początku lat 60. współtworzył, wraz z Krzysztofem Pendereckim i Henrykiem Mikołajem Góreckim, polską szkołę awangardową oraz nowy kierunek we współczesnej muzyce, zwany sonoryzmem. W 1974 r. skomponował swój słynny poemat symfoniczny „Krzesany”. Od tamtego czasu uchodził za czołowego przedstawiciela polskiej awangardy muzycznej. Na jego wczesne kompozycje wpływ miały m.in. twórczość Igora Strawińskiego i Beli Bartoka oraz jazz. Do najważniejszych utworów Kilara należą „Riff 62” na orkiestrę (1962), „Generique” na orkiestrę (1963), „Diphtongos” na chór mieszany i orkiestrę (1964), „Training 68” na klarnet, puzon, wiolonczelę i fortepian (1968), „Przygrywka i kolęda” na cztery oboje i smyczki (1972), „Kościelec 1909” – poemat symfoniczny poświęcony Mieczysławowi Karłowiczowi, wybitnemu kompozytorowi, który w 1909 r. w wieku 33 lat zginął pod lawiną pod Kościelcem (1976), „Angelus” na sopran, chór mieszany i orkiestrę symfoniczną (1982-1984), „Orawa” na kameralną orkiestrę smyczkową (1986) oraz „Missa pro pace” na sopran, alt, tenor, bas, chór mieszany i orkiestrę symfoniczną (1999-2000).
Wojciech Kilar był także niezwykle cenionym kompozytorem muzyki filmowej – współpracował z wieloma sławnymi reżyserami, m.in.: Francisem Fordem Coppolą, Jane Campion, Romanem Polańskim, Kazimierzem Kutzem, Krzysztofem Zanussim, Andrzejem Wajdą i Krzysztofem Kieślowskim. Zmarł 29 grudnia 2013 r. w wieku 81 lat.